“Malumlarınız olduğu üzere; İstiklal ve istikbalimize göz dikmiş olan emperyalist güçlere her ne surette olursa olsun teslim olmayacağımızın fiili anlamda beyanı olan Milli Mücadele süreci, günümüzden tam 106 yıl önce Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıkışıyla başlar” diyen Başkan Sekmen, şöyle devam etti:
“Erzurum Müdafaayı Hukuk Cemiyeti, Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgesi dâhil, bölge illerinden gelen delegelerle, Erzurum’da büyük bir kongre düzenledi. İşte, o karanlık günlerde, Mustafa Kemal Paşa, 3. Ordu Müfettişi sıfatıyla, Millî Mücadele’yi teşkilâtlandırmak üzere, İstanbul’dan, vapurla Anadolu’ya gönderildi. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıktı. Havza-Amasya-Tokat-Sivas-Erzincan üzerinden 3 Temmuz 1919 günü Erzurum’a geldi.”
“ERZURUM KONGRESİ; MİLLİ ANDIMIZDIR”
Başkan Mehmet Sekmen, Erzurum Kongresi’nin necip Türk milletinin milli andı olduğunu kaydetti. Sekmen, sözlerini şöyle sürdürdü: “23 Temmuz’da toplanan Erzurum Kongresi’ne Başkan seçildi. Mustafa Kemal Paşa’nın genel durumu izah eden açılış konuşmasından sonra çalışmalara geçildi. 7 Ağustos 1919’da sona eren kongrede alınan kararlar milletimizin kurtuluşunu ve Cumhuriyetimizin doğuşunu sağladı.
Aziz milletimiz, Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün etrafında kenetlenerek milli direnci başlattı. Erzurum Kongresi; milli andımızdır, azmimiz ve kararlılığımızdır. Mukaddes ve muazzez vatan topraklarını işgale yeltenen emperyalist güçlere hadlerini bir kez daha bildirdiğimiz onurlu bir direnç olmakla birlikte… Erzurum Kongresi; aynı zamanda şeref ve haysiyet dolu bir şahlanışın da fotoğrafıdır. Erzurum Kongresi; her türlü zorluğun üstesinden gelmektir. Bundan 106 yıl önce tam da bugün toplanan Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar aslında çok açıktır: Kongrede denilmiştir ki: Milli sınırlar içerisinde Vatan bir bütündür, parçalanamaz.
Kuvayı Milliye’yi amil ve iradeyi hâkim kılmak esastır. Manda ve himaye kabul edilemez.
İşte bu kararlar; necip Türk Milleti’nin katline ferman yazmaya çalışanlara vurulmuş en büyük tokattır. Dolayısıyla Erzurum Kongresi Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden yolda atılmış en önemli ve en büyük adımdır.” Protokol üyelerinin konuşması sonrası Erzurum Kongresi tiyatro oyuncuları tarafından canlandırıldı.